گروت اپوکسی بهعنوان یکی از مصالح پیشرفته و مقاوم در صنعت ساختوساز شناخته میشود که به دلیل استحکام بالا، دوام زیاد و مقاومت شیمیایی قابل توجه، کاربرد گستردهای در پروژههای عمرانی، صنعتی و ساختمانی پیدا کرده است. این ماده در مقایسه با گروتهای سیمانی، ویژگیهای فنی متمایزی دارد و در انواع دو جزئی و سه جزئی تولید میشود. در ادامه به بررسی مزایا، معایب، کاربردها، شیوه مصرف، نکات فنی و شرایط نگهداری این محصول، نشاندهنده جایگاه ویژه آن در میان مصالح نوین ساختمانی اشاره میکنیم.
گروت اپوکسی چیست؟
گروت اپوکسی یک محصول کاربردی بر پایه رزین اپوکسی بوده که به صورت های دو جزیی، سه جزیی و غیره در دسترس استفاده کنندگان قرار می گیرد. این ماده پس از اختلاط با هاردنر تغییر حالت داده و به دلیل واکنش های ایجاد شده بین هاردنر و رزین از حالت روان و ملاتی به حالت سخت و جامد تغییر شکل می دهد. گروت اپوکسی را می بایست در فاصله زمانی اختلاط هاردنر و رزین و تا قبل از اینکه حالت ژله ای به خود بگیرد در محل مورد نظر اجرا کرد تا از کیفیت و کارایی لازم برخوردار باشد.

از کاربردهای مهم این محصول می توان به استفاده از آن در صنایع ساختمانی و خودروسازی اشاره کرد که می تواند ماده بسیار مناسبی برای پر کردن فضاهای خالی باشد که به تقویت سطوح مختلف نیز کمک زیادی می کند. از جمله این موارد می توان به استفاده از این متریال در پر کردن ترک ها و شکاف ها در کف سازه ها، تقویت فونداسیون، تقویت سطوح در صنایع الکترونیکی و تعمیرات سریع سطوح در صنایع خودروسازی اشاره کرد. گروت اپوکسی مقاومت فشاری متفاوتی دارد که میزان مقاومت این محصول بسته به نوع رزین مورد استفاده در طراحی آن، نوع هاردنر، فرایند عمل آوری و غیره می تواند متغیر باشد. با این وجود این محصول از مقاومت فشاری بالایی برخوردار بوده که مقدار آن را می توان در محدوده ۵۰ الی ۱۰۰ مگاپاسکال تخمین زد.
مزایای گروت اپوکسی چیست؟
ساختار ویژه و فرمولاسیون پیشرفته گروت اپوکسی، این محصول را به گزینهای ممتاز در میان انواع گروتها تبدیل کرده است. یکی از برجستهترین ویژگیهای آن، مقاومت فشاری بسیار بالا در شرایط کاری سخت و پرفشار است. این گروت در برابر نیروهای دینامیکی مانند ارتعاشات و ضربهها عملکردی فوقالعاده دارد و از نظر مقاومت در برابر مواد شیمیایی نظیر اسیدها، بازها و نمکها، از پایداری بسیار خوبی برخوردار است. همچنین مقاومت مکانیکی این محصول در مقایسه با انواع سیمانی بهمراتب بیشتر بوده و همین امر باعث شده در پروژههای صنعتی و حساس کاربرد گستردهای داشته باشد.
استحکام بالا در شرایط پرتنش
علاوه بر این موارد، استحکام بالای این گروت باعث شده بتوان از آن در کفسازیهایی که تحت فشار بالا قرار میگیرند نیز به طور متداول استفاده کرد.
چسبندگی فوقالعاده به سطوح مختلف
مزیت دیگر این محصول به چسبندگی بالای آن مربوط میشود که میتواند به راحتی بر روی انواع سطوح بتنی و فلزی بچسبد.
بدون جمعشدگی و با کارایی پایدار
همچنین این ماده در فرآیند سخت شدن دچار جمعشدگی نمیشود و از این نظر از کارایی بالایی برخوردار است.
اجرای سریع و بدون نیاز به آبدهی
در آخر، گروت اپوکسی سرعت پخت و اجرای بالایی دارد و همین موضوع نیز به کاهش زمان اجرای پروژه کاری کمک زیادی میکند. این محصول بدون نیاز به آبدهی و نهایتاً تا یک هفته به استحکام نهایی خود میرسد.
آیا گروت اپوکسی معایبی دارد؟
گروت اپوکسی در کنار ویژگی ها و مزایای بسیاری که دارد با یک سری معایب نیز همراه بوده که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم.
- گیرش اولیه سریع: گیرش اولیه این محصول سریع بوده که ممکن است در برخی از پروژه های کاری این گیرش اولیه سریع به نوعی باعث ایجاد مشکلاتی شود.
- نوع ویسکوزیته: مورد دیگر در این زمینه روانی و سیالی پایین آن نسبت به گروت های سیمانی بوده که ممکن است اجرای آن با مشکلاتی همراه باشد. در کنار این موارد لازم است به عدم خاصیت انقباضی این گروت ها اشاره کرد که دلیل آن نیز می تواند ساختار خاص آن نسبت به دیگر گروت ها باشد.
- قیمت به نسبت بالا: قیمت این محصول در مقایسه با دیگر گروت ها بالا بوده و همین موضوع نیز باعث می شود هزینه های پروژه بالا رود. در آخر در صورتی که نیاز به تخریب باشد این محصول از هزینه تخریب بالایی برخوردار است.
مهمترین کاربردهای گروت اپوکسی چیست؟
گروت اپوکسی به دلیل برخورداری از مقاومت مکانیکی و شیمیایی بالا، یکی از متریالهای پرکاربرد در حوزههای مختلف عمرانی، صنعتی و مهندسی به شمار میرود. این محصول با ساختاری پایدار و چسبندگی عالی، گزینهای ایدهآل برای پر کردن فضاهای خالی، افزایش استحکام و ترمیم سطوح آسیبدیده محسوب میشود. در ادامه به مهمترین کاربردهای گروت اپوکسی اشاره میکنیم:
1. ترمیم بتنهای آسیبدیده
یکی از اصلیترین کاربردهای گروت اپوکسی، ترمیم نقاط ضعیف یا تخریبشده در سازههای بتنی است. این ماده با پر کردن ترکها و درزها، استحکام اولیه بتن را بازیابی کرده و از نفوذ رطوبت و مواد شیمیایی جلوگیری میکند.
2. تقویت فونداسیون و کفسازی
در پروژههای زیرسازی، بهویژه در فونداسیون و کفسازی سازهها، گروت اپوکسی برای افزایش مقاومت در برابر بارهای سنگین و ارتعاشات کاربرد دارد. به دلیل دوام بالا، این ماده در صنایع مختلف بهعنوان گزینهای مطمئن برای تقویت ساختارهای زیرین استفاده میشود.
3. پر کردن فضای خالی قالبها
گروت اپوکسی قابلیت پر کردن فضاهای خالی موجود در قالبهای کامپوزیتی و پیشساخته را دارد. این ویژگی موجب افزایش چسبندگی اجزا و جلوگیری از بروز ترکهای ساختاری در آینده میشود.
4. ترمیم سنگهای طبیعی
در صنعت سنگ، گروت اپوکسی برای پر کردن ترکها و حفرههای موجود در سنگهای طبیعی مورد استفاده قرار میگیرد. این کار نهتنها ظاهر سنگ را بهبود میدهد، بلکه دوام آن را نیز افزایش میدهد.
5. کاربرد در صنعت خودروسازی
صنعت خودرو یکی از مهمترین مصرفکنندگان گروت اپوکسی است. از این ماده برای پر کردن خلأهای ساختاری، درزگیری سطوح و چسباندن قطعات فلزی و پلاستیکی بهصورت ایمن و بادوام استفاده میشود.
6. صنایع دریایی و هوایی
در صنایع دریایی و هوایی، گروت اپوکسی به عنوان جایگزینی مناسب برای جوشکاری در شرایط خاص به کار میرود. همچنین این محصول جهت پر کردن فضاهای خالی و تقویت قطعات حساس در برابر تنشهای مکانیکی و شیمیایی بسیار مؤثر است.
تفاوت گروت اپوکسی و گروت سیمانی در چیست؟
گروت های اپوکسی در مقایسه با گروت های سیمانی به دلیل ساختار و ویژگی های خاصی که دارند دارای یک سری تفاوت هستند که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. در ابتدا لازم به ذکر است که انقباض گروت اپوکسی در مقایسه با گروت های سیمانی کمتر بوده و همین موضوع نیز باعث کاهش خطرهای ایجاد شده در محل تماس صفحه کفی و صفحه پایه می شود.

مورد دیگر در این زمینه استفاده از رزین های اپوکسی در طراحی گروت های اپوکسی بوده که باعث می شود در مقایسه با گروت های سیمانی بسیار بادوام باشند و از خاصیت ضد زنگی نیز برخوردار باشند. علاوه بر آن گروت سیمانی در مقایسه با گروت های اپوکسی ضد آب نبوده و همین جذب آب توسط این گروت می تواند باعث خیسی و در نتیجه لکه دار شدن آن شود.
در آخر استحکام گروت های اپوکسی در مقایسه با گروت های سیمانی بیشتر بوده و از کارایی بالایی در زمینه های صنعتی و مهندسی برخوردار هستند.
گروت اپوکسی دو جزیی چیست؟
گروت اپوکسی دو جزیی یکی از انواع پرکاربرد گروت ها با پایه اپوکسی بوده که به دلیل فرمولاسیون خاصی که دارد ملات تهیه شده از آن دارای کمترین میزان انقباض است. از این نوع گروت به دلیل ساختار خاصی که دارد می توان برای انواع گروت ریزی ها به ویژه در ترمیم بتن، پر کردن حفره ها و تنظیم ارتفاع بیس پلیت و صفحه ستون ها استفاده کرد. در طراحی این محصول، علاوه بر رزین اپوکسی، از مصالح سنگی با دانهبندی خاص استفاده میشود. بسته به شرایط و نیاز کاری، میتوان از آن در ضخامتهای ۲۰ تا ۱۰۰ میلیمتر بر روی انواع سطوح بهره برد.
از ویژگی های این گروت ها می توان به استحکام و دوام بالا به همراه خاصیت ضد آب آنها اشاره کرد و اینکه در دسته محصولات با صرفه اقتصادی نیز جای می گیرند. گروت دو جزیی اپوکسی محصولی چندکاره بوده که از آن می توان به عنوان یک چسب قوی برای اتصال سطوح و مقاطع سازه ای استفاده کرد. از دیگر ویژگی های این محصول در کنار حالت روانی بالا می توان به مقاومت استاتیکی و دینامیکی بالای آن اشاره کرد.
گروت اپوکسی سه جزیی چیست؟
یکی دیگر از انواع کاربردی گروتهای اپوکسی، گروت اپوکسی سه جزئی است که دارای چسبندگی بالایی میباشد. این گروت پس از اختلاط با آب، هیچگونه کاهش حجم یا انقباضی در ساختار خود نشان نمیدهد. این گروت متریال بسیار مناسبی برای پر کردن حفره ها در زیر بیس پلیت و رگلاژ کردن سطح آنها و پایه ها بوده که از آن می توان برای کاشت میلگرد، پوشش انواع سطوح و کفسازی ها نیز استفاده کرد.
در این محصول ترکیبات عالی فرار، وجود ندارد و بسته به نیاز و شرایط کاری در ضخامت های ۶ الی ۷۵ میلیمتری بر روی سطوح قابل اجرا خواهد بود. ساختار این گروت شامل رزین اپوکسی، عمل آورنده، هاردنر، سنگدانه های سیلیسی و یک سری افزودنی ها بوده و از ویسکوزیته بالایی نیز برخوردار است. این محصول از مقاومت و دوام بالایی در برابر بارهای دینامیکی و استاتیکی برخوردار است و از آن به طور متداول در پتروشیمی ها، پالایشگاه ها و نیروگاه ها جهت نصب و ثابت سازی ماشین آلات استفاده می شود.
گروت اپوکسی مقاوم شیمیایی چیست؟
گروت اپوکسی مقاوم شیمیایی از دیگر انواع گروت بر پایه اپوکسی بوده که با عنوان گروت ضد اسید نیز شناخته می شود.این محصول همان طور که از عنوان آن پیداست از مقاومت شیمیایی بالایی برخوردار بوده و به همین دلیل برای گروت ریزی در شرایط کاری که سطوح در معرض مواد شیمیایی قرار دارند استفاده می شود. در طراحی این گروت، علاوه بر رزین اپوکسی از مصالح معدنی استفاده میشود که دارای وزن متعارف و دانهبندیهای دقیق هستند. پس از اختلاط با آب، این گروت جمعشدگی و انقباض چندانی در ساختار خود نشان نمیدهد.

همچنین این محصول از سرعت عمل آوری بالایی برخوردار بوده و در کنار مقاومت شیمیایی که دارد از تحمل بالایی در برابر بارهای دینامیکی و استاتیکی برخوردار است. البته از چسبندگی فوق العاده این محصول نباید غافل شد که از آن می توان برای نصب و چسباندن بر روی انواع سطوح فلزی و بتنی در شرایط کاری مختلف استفاده کرد. لازم به ذکر است که امکان استفاده از این گروت در فضاهای با ضخامت محدود نیز وجود دارد و همین موضوع نیز باعث می شود از کاربری بالایی در بسیاری از زمینه های کاری برخوردار باشد.
روش مصرف گروت اپوکسی چگونه است؟
در مرحله ابتدایی اجرای گروت اپوکسی، تهیه و آمادهسازی متریال مورد نیاز ضروری است؛ این مواد باید پیش از مصرف در محل اجرا آماده شوند. پس از آمادهسازی، نوبت به اختلاط اجزا میرسد که معمولاً با استفاده از همزن برقی انجام میشود. در این مرحله، دو جزء مایع یعنی رزین و هاردنر با نسبتهای مشخص ترکیب میشوند. این فرآیند باعث میشود تا مخلوطی یکنواخت و آماده برای اجرا به دست آید. البته اختلاط این مواد می بایست به مدت یک دقیقه طول بکشد و برای این کار لازم است چرخش همزن بر روی سرعت ۴۰۰ دور قرار گیرد.
قبل از خاموش کردن همزن برقی، پودر آمادهشده باید به آرامی به مایع داخل همزن اضافه شود. این کار تا زمانی ادامه مییابد که یک مخلوط صاف و یکدست حاصل گردد. البته فرایند اضافه نمودن پودر به مایع باید حداقل ۳۰ ثانیه طول بکشد و پس از اتمام کار کل مخلوط به مدت یک دقیقه با همزن قاطی گردد.
اگر اجرای این مراحل در زمانهای تعیینشده انجام نشود، مخلوط نهایی ممکن است سفت شود. این موضوع میتواند باعث کاهش کیفیت و کارایی گروت شود و حتی آن را غیرقابل استفاده کند. البته برای این کار لازم است از متریال استاندارد استفاده گردد تا مخلوط به دست آمده از کیفیت لازم جهت اجرا برخوردار باشد. در کنار این موارد هرگز نباید متریال مورد استفاده در طراحی گروت اپوکسی را کم و زیاد کرد؛ زیرا این کار باعث می شود مخلوط نهایی از کیفیت و عملکرد مورد انتظار برخوردار نباشد.
نکات فنی در استفاده از گروت اپوکسی کدامند؟
استفاده صحیح از گروت اپوکسی مستلزم توجه به برخی نکات فنی است که رعایت آنها تأثیر مستقیمی بر کیفیت اجرای نهایی خواهد داشت. در ادامه به مهمترین این موارد اشاره میکنیم:
1. زمان خشک شدن گروت اپوکسی
یکی از نکات مهم در اجرای گروت اپوکسی، مدت زمان خشک شدن آن است. این زمان تحت تأثیر عواملی مانند نوع متریال، کیفیت اجزاء تشکیلدهنده و شرایط محیطی قرار دارد. بهطور میانگین، زمان خشک شدن اولیه این گروت بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت است. پس از این بازه، در مدت ۷ تا ۱۰ روز، گروت اپوکسی به خواص نهایی مکانیکی و شیمیایی خود دست پیدا میکند. توصیه میشود در طول این مدت از اعمال فشار یا بار سنگین بر سطح خودداری شود.
2. میزان مصرف گروت اپوکسی بر اساس نوع کاربرد
مقدار مورد نیاز گروت اپوکسی برای هر پروژه بسته به نوع استفاده متفاوت است. برای مثال، در تعمیرات جزئی یا پوششدهی نواحی کوچک، تنها چند گرم گروت کافی خواهد بود. اما در پروژههای وسیعتر مانند زیرسازی تجهیزات سنگین یا پر کردن شکافهای بزرگ، ممکن است به چندین کیلوگرم گروت نیاز باشد. بنابراین، محاسبه دقیق حجم مورد نیاز پیش از شروع اجرا اهمیت زیادی دارد و میتواند از هدررفت مواد و هزینههای اضافی جلوگیری کند.
3. ضخامت مناسب برای اجرای گروت اپوکسی
ضخامت اجرای گروت اپوکسی نیز باید متناسب با طول و شرایط پروژه تعیین شود. برای نمونه، در مواردی که طول اجرای گروت حدود ۳۰۰ میلیمتر است، حداقل ضخامت مناسب برای گروت حدود ۲۵ میلیمتر خواهد بود. در صورتی که طول اجرا بیشتر باشد، ضخامت گروت نیز باید افزایش یابد. بهطور معمول، برای هر ۳۰۰ میلیمتر افزایش طول، بین ۱۳ تا ۱۰۰ میلیمتر به ضخامت افزوده میشود. انتخاب ضخامت مناسب، نقش کلیدی در تحمل فشارهای وارده و دوام عملکردی گروت دارد.
شرایط نگهداری از گروت اپوکسی چیست؟
در رابطه با شرایط نگهداری از گروت اپوکسی می توان گفت که این کار می بایست در دمای مناسب انجام شود که برای این کار لازم است دمای محیط در محدوده دمایی ۱۵ الی ۳۰ درجه سانتیگراد باشد و از حداقل رطوبت نسبی ۵۰ درصدی برخوردار باشد. علاوه بر آن لازم است گروت اجرایی از تابش مستقیم نور خورشید و اشعه UV محافظت شود. در کنار این موارد لازم است به تاریخ انقضای گروت مورد استفاده توجه شود و از گروت هایی که از کیفیت لازم برخوردار هستند استفاده گردد. محصولات تاریخ گذشته به دلیل از دست دادن خصوصیات اولیه خود از کارایی لازم برای این کار برخوردار نیستند.
نکات مهم قبل از خرید گروت اپوکسی
قبل از خرید گروتهای اپوکسی لازم است به یک سری نکات و فاکتورها توجه شود که در این بخش به معرفی آنها میپردازیم.
بررسی مقاومت محیطی و شیمیایی
میزان مقاومت این محصول در برابر شرایط مخرب محیطی، فاکتور دیگری است که باید در زمان خرید مدنظر قرار گیرد. همچنین مقاومت شیمیایی گروت اهمیت بالایی دارد؛ بهویژه در پروژههایی که در معرض مواد خورندهای مانند اسیدها، قلیاها، بنزین و روغنها قرار دارند.
زمان عملآوری و قابلیت اجرایی
توجه به زمان عملآوری گروت نیز از نکات کلیدی در انتخاب این محصول است. علاوه بر آن، بررسی کارایی گروت با توجه به شرایط اجرای پروژه ضروری است. برای مثال، در صفحات پایه بزرگتر بهتر است از گروتهایی با روانی بالا استفاده شود.
عوامل مؤثر بر قیمت گروت اپوکسی
در رابطه با قیمت گروت اپوکسی میتوان گفت این محصول تحت تأثیر پارامترهای مختلفی قرار دارد. از جمله این موارد میتوان به نوع گروت، متریال مورد استفاده، کیفیت ساخت، فرایند اجرایی، وسعت پروژه، هزینه نیروی کار و شرکت تولیدکننده اشاره کرد. معمولاً این محصول بهصورت کیلویی یا کیسهای عرضه میشود و قیمت نهایی بر اساس مقدار مورد نیاز تعیین میگردد.
محاسبه حجم مورد نیاز گروت
در پایان، برای برآورد دقیق هزینهها و مقدار مورد نیاز، باید حجم گروت مصرفی برای هر مترمربع محاسبه شود. سپس، با توجه به مساحت کل پروژه، حجم کل مصرف تعیین خواهد شد.
کلام پایانی
در بسیاری از صنایع، استحکام و دوام تکیهگاهها و سطوح تحت فشار، نقش مهمی در عملکرد و ایمنی سازهها دارد. برای تأمین این نیاز، استفاده از متریالی با کیفیت بالا و مقاومت فیزیکی و شیمیایی مناسب ضروری است. گروت اپوکسی به دلیل ویژگیهای فنی خاص خود، گزینهای ایدهآل برای این منظور است. این محصول قادر است استحکام و دوام سازهها را در برابر انواع نیروها و تنشهای محیطی بهطور قابل توجهی افزایش دهد.
این محصول در انواع مختلفی مانند دو جزئی، سه جزئی و ترکیبات تخصصی دیگر تولید میشود. با توجه به شرایط متنوع پروژهها، گروت اپوکسی گزینهای کارآمد برای کاربردهای صنعتی به شمار میرود. این نوع گروت بهدلیل عملکرد قابلاعتماد و دوام بالا، در صنایع گوناگونی از جمله خودروسازی، هوافضا، صنایع دریایی و سایر حوزههای مهندسی کاربرد گستردهای دارد. اجرای گروت بر اساس نیاز پروژه در ضخامتهای مشخص انجام میشود. برای دستیابی به بهترین عملکرد، فرآیند اجرا باید در شرایط محیطی کنترلشده از نظر دما و رطوبت صورت گیرد.